Tìm hiểu phong tục bó chân của phụ nữ Trung Quốc

Khi nhắc đến lịch sử và văn hóa Trung Quốc, không thể không nhắc đến tục bó chân của phụ nữ – một phong tục vừa đẹp đẽ nhưng cũng đầy đau đớn. Đây là một phần không thể thiếu của cuộc sống phụ nữ Trung Quốc thời phong kiến, phản ánh rõ rệt quan niệm xã hội về cái đẹp và vị trí của phụ nữ trong xã hội. Hãy cùng khám phá chi tiết về phong tục này.

1. Bó Chân: Từ biểu tượng sắc đẹp đến nỗi đau đớn

Trong suốt hàng thế kỷ, tục bó chân trở thành một biểu tượng của sắc đẹp và sự quyền quý ở Trung Quốc. Những bàn chân nhỏ nhắn, được gọi là “gót sen” hay “gót hoa,” được coi là tiêu chuẩn của cái đẹp. Hình ảnh phụ nữ đi không vững vàng, giống như những cành sen đong đưa trong gió, đã trở thành hình ảnh lý tưởng trong tâm trí người xưa.

1.1 Quá trình bó chân

Quá trình bó chân thường bắt đầu khi các bé gái từ 2 đến 5 tuổi, thời điểm mà xương bàn chân chưa phát triển hoàn thiện. Người mẹ hoặc bà sẽ ngâm chân các bé vào nước ấm pha thảo dược và máu động vật, sau đó xoa bóp và dùng lực mạnh để bẻ quặp các ngón chân xuống, ép vào lòng bàn chân. Xương vòm bàn chân bị bẻ gẫy và cả bàn chân được quấn lại thật chặt trong băng vải.

Mỗi lần bó chân, băng vải sẽ được tháo ra để rửa và xoa bóp, nhưng sau đó chân của các cô gái lại bị bó chặt hơn. Các bé gái thậm chí bị buộc phải đi lại trên nền nhà để bàn chân biến dạng hơn. Quá trình này kéo dài trong 2 năm, gây đau đớn vô cùng và có thể dẫn đến sưng, chảy mủ, thậm chí hoại tử do nhiễm trùng.

1.2 Nguyên nhân và động lực

Nguyên nhân chính khiến người phụ nữ chịu đựng nỗi đau này xuất phát từ một truyền thuyết về cung phi thời Nam Đường (937 – 975). Cung phi này đã khiến hoàng đế xiêu lòng bởi điệu múa với bàn chân quấn lụa. Kể từ đó, các cung phi khác bắt đầu bó chân mình để tạo ra sự uyển chuyển và quyến rũ. Tập tục này lan rộng khắp Trung Quốc, trở thành tiêu chuẩn để đánh giá sắc đẹp và đẳng cấp của phụ nữ.

Phụ nữ không có bàn chân bó thường bị khinh thường, gặp khó khăn trong việc kết hôn và bị xem là không đáng giá. Đặc biệt, con gái quý tộc không bó chân chỉ có thể lấy chồng ở đẳng cấp thấp hơn, trong khi con gái nhà nghèo thì dễ bị bán làm nô lệ.

2. Tác động văn hóa và xã hội

Đặt ảnh đại diện

Ngoài việc là một tiêu chuẩn sắc đẹp, tục bó chân còn có ý nghĩa văn hóa và xã hội sâu sắc. Việc bó chân được cho là giúp phụ nữ gắn kết với gia đình hơn, vì họ sẽ ít đi lại và ở nhà chăm sóc chồng con tốt hơn. Bên cạnh đó, bàn chân bị bó chặt còn tạo ra sự bí ẩn và kín đáo, điều mà nam giới Trung Quốc xưa rất ưa chuộng.

2.1 Ảnh hưởng đến sức khỏe và đời sống

Việc bó chân không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của phụ nữ mà còn định hình cách họ bước đi và cử động. Với bàn chân bị bó, phụ nữ phải nhón từng bước nhỏ, dồn lực vào bắp đùi và vùng hông, làm cho cơ xung quanh cơ quan sinh dục nữ trở nên săn chắc hơn. Điều này được cho là mang đến nhiều khoái cảm hơn cho người chồng trong sinh hoạt vợ chồng.

Hơn thế nữa, việc tháo băng bó chân mất khá nhiều thời gian nên người vợ thường giữ nguyên bàn chân bọc kín khi làm “chuyện ấy.” Sự bí ẩn và kín đáo này vô tình tạo ra sức hấp dẫn đối với nam giới.

2.2 Tình trạng xã hội và kinh tế

Những phụ nữ với bàn chân bó chặt thường có cơ hội lấy chồng quý tộc, giàu sang hơn. Điều này không chỉ nâng cao địa vị xã hội của họ mà còn đảm bảo một tương lai ổn định hơn. Ngược lại, phụ nữ không bó chân thường bị hạn chế về cơ hội và phải chịu đựng cuộc sống khổ cực hơn.

Tục bó chân của phụ nữ Trung Quốc không chỉ là một biểu tượng văn hóa mà còn phản ánh rõ rệt quan niệm xã hội về sắc đẹp và vị trí của phụ nữ. Dù đã bị loại bỏ trong thế kỷ 20, phong tục này vẫn để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử và văn hóa Trung Quốc. Qua việc tìm hiểu về tục lệ này, chúng ta có thể thấy rõ hơn về sự phức tạp và đa chiều của văn hóa và xã hội Trung Quốc xưa.