Độc đáo 72 tiểu mùa trong năm chỉ có ở Nhật Bản

Hẳn chúng ta đã quen thuộc với 4 mùa: xuân, hạ, thu, đông dựa trên sự thay đổi của thời tiết, hệ sinh thái và số giờ ban ngày. Tuy nhiên, 4 mùa này có phạm vi quá rộng để mô tả chính xác các sắc thái của thời tiết và thiên nhiên. Để đánh dấu thời gian trôi qua và hiểu được sự thay đổi trong suốt cả năm, nhiều nền văn hóa Đông Á cổ đại đã tạo ra lịch dựa trên Mặt trời và các chu kỳ của Mặt trăng, chẳng hạn như lịch Nhật Bản chia thành 72 tiểu mùa.

Lịch Nhật Bản cũng có 4 mùa quen thuộc như ở phương Tây. Tuy nhiên, mỗi mùa lại được chia thành 6 phần tạo ra 24 “sekki”, mỗi phần dài khoảng 15 ngày. Những khoảng thời gian này ban đầu bắt nguồn từ lịch âm truyền thống của Trung Quốc, một phương pháp tính thời gian trong đó 1 năm được chia theo các chu kỳ của mặt trăng cũng như quỹ đạo của trái đất quanh Mặt trời.

Mỗi “sekki” sau đó lại được chia thành 3 “ko” với tổng số 72 “ko”. Mỗi “ko” kéo dài khoảng 5 ngày. Các mùa này phản ánh nhịp điệu tinh tế của hệ sinh thái Nhật Bản, mỗi mùa tương quan với một diễn biến thực tế trong thế giới tự nhiên tại thời điểm đó, chẳng hạn như: măng mọc và lúa mì chín.

Cốt lõi của 4 mùa: xuân, hạ, thu, đông là các điểm phân và điểm chí bắt đầu từ shunbun (xuân phân), geshi (hạ chí), shubun (thu phân) và toji (đông chí). Sự khởi đầu của mỗi mùa cũng được quan sát thấy trong risshun (đầu mùa xuân), rikka (đầu mùa hè), risshu (đầu mùa thu) và ritto (đầu mùa đông). Những điểm đánh dấu này chiếm 8 trong số 24 điểm theo mùa. 16 điểm còn lại chịu ảnh hưởng lớn của thời tiết và các yếu tố nông nghiệp, chẳng hạn như mưa, tuyết và tiến trình của chu kỳ mùa vụ nông nghiệp và có các tên đặc trưng bao gồm: usui (nước mưa), keichitsu (côn trùng thức dậy), shosho (nhiệt có thể kiểm soát được) hoặc hakuro (sương trắng).

Việc chia nhỏ các mùa của Nhật Bản ban đầu được du nhập vào Nhật Bản từ Hàn Quốc vào giữa thế kỷ VI. Các tên được gán cho mỗi tiểu mùa ban đầu được bắt nguồn từ những thay đổi về khí hậu và tự nhiên ở miền Bắc Trung Quốc. Kết quả là, có những thay đổi nhỏ khi áp dụng vào bối cảnh Nhật Bản. Năm 1685, Shibukawa Shunkai, một nhà thiên văn học của triều đình, đã tự mình sửa lại các tên này, sắp xếp chúng chính xác hơn với khí hậu địa phương và bản chất của quê hương Nhật Bản. Lịch sửa đổi này vẫn được sử dụng cho đến năm 1873 khi chính phủ Minh Trị, trong quá trình theo đuổi hiện đại hóa, đã bãi bỏ hệ thống lịch truyền thống và áp dụng lịch Gregorian dựa trên Mặt trời của phương Tây. Tuy nhiên, nhiều người vẫn tiếp tục duy trì việc sử dụng lịch truyền thống bên cạnh lịch Gregorian bắt buộc.

Du khách có cảm nhận thế nào về 72 tiểu mùa độc đáo của đất nước Nhật Bản? Nếu du khách có hứng thú muốn khám phá nhiều hơn về xứ sở này, đừng quên đồng hành cùng chúng tôi trong chuyến du lịch Nhật Bản nhé!