Ekiben là một loại cơm hộp ga tàu nổi tiếng tại Nhật Bản. Cái tên “Ekiben” có nghĩa là cơm hộp ăn trưa bán tại ga tàu. Trong đó, từ “eki” có nghĩa là ga tàu, và “ben” là từ viết tắt từ Bento có nghĩa là cơm hộp ăn trưa. Ekiben không chỉ đơn giản là một hộp cơm mà còn chứa những nét văn hóa độc đáo của người Nhật. 

Ekiben ra đời khi hệ thống đường sắt của Nhật Bản xuất hiện. Trước đó, nó đã xuất hiện từ rất lâu với tên gọi là “Bento”, thế nhưng khi bán trên các ga tàu nó đã trở thành “Ekiben”. Ekiben ban đầu được bán tại nhà ga Yokokawa tại Gunma. Trong quá trình chuyển đổi và nối tàu với đầu máy diesel, Ekiben đã được bán cho hành khách tại sân ga. Từ đó, nó đã trở thành một thói quen của người dân khi di chuyển trên chuyến tàu này. Sự phổ biến của Ekiben được rất nhiều người đón nhận và nó phát triển mạnh sau thế chiến thứ 2. Từ đó, ở khắp mọi nhà ga hay thậm chí là trên cả chuyến tàu mọi người đều có thể mua và thưởng thức Ekiben.

Mặc dù ekiben xuất hiện đồng thời với dịch vụ du lịch bằng tàu hỏa, nhưng không có bất kỳ ghi chép chính thức nào về loại Ekiben đầu tiên được bày bán tại ga xe lửa ở đất nước này. Có một giả thuyết phổ biến là Ekiben đầu tiên được bán tại ga Utsunomiya (Utsunomiya-eki) bởi Shirokiya, một quán trọ do Công ty Nippon Railway (Nippon-Tetsudō) – công ty đường sắt tư nhân đầu tiên của Nhật Bản ủy quyền. Phần Ekiben bao gồm: hai nắm cơm (Onigiri) và củ cải Daikon muối chua (Takuan) được bọc trong lá tre, và bán tại ga vào ngày 16/7/1887.

Ngày nay, Ekiben đã được cải tiến rất nhiều về bao bì cũng như các thành phần món ăn bên trong. Trước hết, bao bì Ekiben rất bắt mắt, sinh động và thu hút. Bên ngoài hộp cơm là các bao bì giấy với hình ảnh đặc sắc của Nhật Bản. Trên bao bì, nếu tinh ý du khách sẽ nhận thấy có một logo của hộp cơm và nó được thể hiện với 4 khung trong một hình vuông nhỏ.

Không chỉ có bao bì bắt mắt mà Ekiben còn được ưa chuộng bởi hương vị ngon tuyệt vời. Trong một hộp cơm này sẽ có rất nhiều loại đồ ăn khác nhau được thêm vào như: thịt, cơm, cá, trứng cá hồi, rau củ…

Điều đặc biệt, Ekiben của mỗi một địa điểm, mỗi một ga tàu sẽ mang đến những hương vị khác nhau. Thưởng thức, du khách sẽ cảm nhận được những hương vị đặc trưng của từng vùng miền, từng khẩu vị riêng biệt. Có thể kể qua một số Ekiben nổi tiếng như: 

Bento Shinkansen E7 Kei: Hộp cơm Ekiben này được bán tại Ekibenya Matsuri ở nhà ga Tokyo. Nó nổi bật với một hộp cơm được đựng trong chiếc tàu Shinkansen và có cơm nắm, củ cải muối, tôm chiên, gà rán và bánh ngọt.

Kohoku No Ohanashi: Từ “Kohoku” có nghĩa “phía bắc hồ” và hộp Ekiben này chứa đựng những món đặc sản như: ngỗng và gạo nếp nấu cùng nấm. Kohoku No Ohanashi được bán ở ga Shinkansen Maibara ngay ngoại thành Kyoto.

Bento rượu Kobe: Đây là hộp cơm Bento đầu tiên có bán kèm theo rượu. Hộp cơm sẽ được kèm theo rượu Vang trắng ăn kèm với thịt bò, các loại rau củ và cơm nghệ tây. Hộp cơm Ekiben này được bán ở nhà ga Shinkansen Shin-Kobe.

Hipparidako Meshi:  Tên của loại Ekiben này mang ý nghĩa “cần nhiều bạch tuộc” và đúng với tên gọi, Hipparidako Meshi bao gồm: cơm, bạch tuộc, lươn và các loại rau củ. Ngoài ra, điểm đặc biệt của Hipparidako Meshi còn nằm ở chiếc hộp đựng. Đó chính là những chiếc nồi sứ đã qua sử dụng hoặc Takotsubo nhỏ hay nồi bắt bạch tuộc. Hipparidako Meshi được bán ở vùng Hyogo (Kobe, Himeji, Nishinomiya).

Masu No Sushi: Đây là một trong các loại Ekiben đặc biệt, dành cho những người yêu thích lịch sử Nhật Bản. Cơm hộp này nổi tiếng từ năm 1717 khi được Samurai sử dụng tặng cho những nhân vật nổi tiếng, người có địa vị trong xã hội. Hộp Ekiben này bao gồm: Sushi cá hồi, cá hồi vân, cơm được bọc trong lá tre. Thực khách khi thưởng thức sẽ ăn từng miếng như bánh ngọt. Thực khách có thể mua được Masu No Sushi tại ga Toyama ở vùng Toyama.

Ekiben tự hâm nóng: Các hộp Ekiben này được đóng gói sẵn với một dải dây, khi kéo dây sẽ tạo ra phản ứng hóa học ở phần túi dưới chiếc hộp. Chiếc túi này sẽ nóng lên và chỉ sau 5 phút, thực khách sẽ có được một hộp bento nóng hổi, thơm ngon.

Ekiben có giá trung bình từ 1.000 – 1.500 Yên. Đây là một mức giá không rẻ đối với một suất ăn thông thường. Tuy vậy, đối với người dân Nhật thì Ekiben vẫn là món ăn đặc biệt và nhiều người thường mua nó đem về nhà ăn khi không có thời gian nấu nướng. Nhưng thú vị nhất vẫn là đem Ekiben lên tàu, ngắm nghía nó, mở nắp ra, tận hưởng hương vị tươi mới của ẩm thực vùng miền ở vận tốc có khi tới 300km/h. Ăn xong rồi, cái hộp Ekiben trở thành món hàng lưu niệm thú vị.

Ekiben mang đến nhiều hương vị thơm ngon, bao bì đẹp mắt cũng như những loại thức ăn là đặc sản của các vùng tại Nhật Bản. Vậy nên, nếu có dịp du lịch Nhật Bản, du khách đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức Ekiben nhé!